Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk (IO PAN) został powołany w roku 1983 jako następca Stacji Morskiej istniejącej w Sopocie od 1953 roku.
Misją Instytutu jest prowadzenie badań środowiska morskiego w celu pogłębiania wiedzy na temat zachodzących w nim zjawisk i procesów. Badania, prowadzone na Bałtyku oraz w obszarze Arktyki Europejskiej, skupione są obecnie na czterech strategicznych kierunkach:
I. Rola oceanu w kształtowaniu klimatu i skutki zmian klimatu w morzach europejskich
II. Zmienność naturalna i antropogeniczna środowiska Morza Bałtyckiego
III. Współczesne zmiany ekosystemów u brzegów mórz szelfowych
IV. Genetyczne i fizjologiczne mechanizmy funkcjonowania organizmów morskich; podstawy biotechnologii morskiej
Instytut posiada prawa do nadawania stopni naukowych doktora (od 1993 roku) i doktora habilitowanego (od 2000 roku) w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych, w dyscyplinie nauk o Ziemi i środowisku.
Obecnie Instytut użytkuje kompleks nowocześnie zaprojektowanych budynków, o łącznej powierzchni użytkowej 5300 m2, bardzo dobrej infrastrukturze technicznej, między innymi z przewidzianą dla ok. 150 osób salą konferencyjną, wyposażoną w nowoczesny sprzęt audiowizualny. Laboratoria badawcze wyposażone są w nowoczesną aparaturę naukową.
Instytut jest właścicielem i armatorem żaglowego statku badawczego s/y "Oceania".
Instytut jest partnerem projektów realizowanych w ramach EOSC. IO PAN jest również wydawcą pisma naukowego Oceanologia. Jest to czasopismo o otwartym dostępie, co oznacza, że cała treść jest dostępna bezpłatnie dla użytkownika lub jego/jej instytucji, zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI.
